موفقیت در کسب‌وکار، نیاز به برنامه‌ریزی و تعیین اهداف دقیق دارد. در این مسیر، کمک گرفتن از فردی آگاه و باتجربه، می‌تواند شما را چند قدم به موفقیت نزدیک‌تر کند. بیزینس کوچینگ، فرایندی است که در آن، با آگاهی بیشتری درباره کسب‌وکار خود می‌اندیشید و تصمیم‌های منطقی‌تر و معقول‌تری می‌گیرید. در ادامه، بیشتر با این روش و مزایای آن آشنا خواهیم شد؛ با ما همراه باشید. بهتر است قبل از آشنایی با بیزنس کوچینگ مقاله کوچینگ چیست را مطالعه کنید.
فرم درخواست بیزینس کوچینگ
معنی بیزینس کوچینگ
در لغت، بیزینس به معنی کسب‌وکار، و کوچینگ، به معنی مربیگری است. اگر بخواهیم این فرایند را به صورت کلمه به کلمه معنی کنیم، می‌توانیم آن را با «مربیگری کسب‌وکار» برابر بدانیم. با این حال، تعریف دقیق‌تر بیزینس کوچینگ یا کوچینگ کسب‌وکار، چیزی فراتر از این‌ها است!
بیزینس کوچینگ، یکی از مشهورترین انواع کوچینگ است که در آن یک فرد متخصص، به فعالان حوزه کسب‌وکار مانند تاجران، کارآفرینان یا مدیران کمک میکند که اهداف کاری خود را بهتر دنبال کنند. کوچینگ کسب و کار برای کسانی مناسب است که خود، یک فعالیت تجاری کوچک یا بزرگ را مدیریت می‌کنند.
در بیزینس کوچینگ، راهکاری برای کسی درآمد بیشتر ارائه نخواهد شد. در حقیقت، وظیفه بیزینس کوچ این نیست که برای فعالیت تجاری شما تصمیم‌گیری کند. در این مسیر، بیشتر روی نقاط قوت و ضعف کسب‌وکار تمرکز خواهد شد تا در نهایت، با توجه به پتانسیل‌های موجود، نتایج بهتری حاصل شود.
برای استفاده از خدمات بیزینس کوچ حرفه‌ای، هیچ محدودیتی وجود ندارد؛ حتی رهبران بزرگ‌ترین کسب‌وکارها نیز می‌توانند از این خدمات استفاده کنند. به یاد داشته باشید که دنیای تجارت، دنیایی وسیع و بی‌پایان است و رشد کردن در آن، به هیچ چیزی محدود نخواهد بود. تعریف زیر از بیزنس کوچینگ را یکی از مراجع معتبر کوچینگ ارائه داده است (منبع):
Business coaching is a process in which a professional coach guides a businessperson in the pursuit of their work goals. A business coach might help their client build leadership skills, create business strategies, or improve their mindset. It all depends on what the person hiring the coach wants out of the relationship.
کوچینگ کسب و کار فرآیندی است که در آن یک کوچ صاحب کسب و کار را را در تعقیب اهداف کاری خود راهنمایی می کند. یک مربی کسب و کار ممکن است به مشتری خود در ایجاد مهارت های رهبری، ایجاد استراتژی های تجاری یا بهبود طرز فکر خود کمک کند. همه چیز بستگی به این دارد که فردی که مربی را استخدام می کند از این رابطه چه می خواهد.
تاریخچه بیزینس کوچینگ
از زمانی که تجارت رواج داشته است، افرادی هم بوده‌اند که به تاجران برای کسب درآمد بیشتر و توسعه کاری مشاوره می‌داده‌اند. بنابراین، نمی‌توان زمان دقیقی برای ظهور این علم تعیین کرد. با این حال، نخستین زمزمه‌ها درباره کوچینگ کسب و کار، از سال‌های دهه ۱۹۷۰ میلادی مطرح شد. در این سال‌ها، تیموتی گالوی، مجموعه‌ای از کتاب‌ها درباره کوچینگ منتشر کرد. مدل پیشنهادی گالوی برای مربیگری، برای استفاده در ورزش بود، اما آنقدر کامل و کاربردی طراحی شده بود که به تدریج تبدیل به روشی برای رشد و توسعه فردی و حرفه‌ای شد.
در سال‌های بعد، افرادی همچون ورنر ارهارد و توماس لئونارد، بیزینس کوچینگ را توسعه بخشیدند و در نهایت، جان ویتمور، آن را تبدیل به علمی مستقل کرد. از دهه ۹۰، بیزینس کوچینگ در سراسر جهان توسعه یافت و امروزه، یکی از محبوب‌ترین و البته پرکاربردترین شاخه‌های کوچینگ است که حتی بزرگ‌ترین کسب‌وکارها نیز از آن استفاده می‌کنند.
بیزینس کوچ کیست؟
بیزینس کوچ‌ها عموما به عنوان فردی متخصص، در موسسات تجاری استخدام می‌شوند، اما گاه برخی کسب‌وکارها با مراجعه به موسسات معتبر، از خدمات بیزینس کوچینگ استفاده می‌کنند. اینکه فردی را برای اداره امور بیزینس کوچینگ استخدام کنید یا از خدمات موسسات کوچینگ استفاده کنید، کاملا سلیقه‌ای است و بستگی به نوع فعالیت شما دارد. عموما کسب‌وکارهای بزرگ ترجیح می‌دهند یک کوچ معتبر و متخصص استخدام کنند و کسب‌وکارهای کوچک، استفاده از خدمات کوتاه‌مدت را انتخاب می‌کنند.
یک بیزینس کوچ حرفه‌ای باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:
- دارای مدرک بین‌المللی معتبر در حوزه کوچینگ کسب‌وکار
- تجربه لازم در حوزه تجارت و کسب‌وکار به صورت مستقل
- توانایی شناسایی مشکلات و چالش‌های کسب و کار
- تخصص کافی برای ارائه استراتژی‌های بازاریابی و توسعه کسب و کار
- توانایی تحلیل داده‌ها و اطلاعات مالی کسب و کار
- ارائه پشتیبانی و مشاوره در زمینه‌های مختلف کسب و کار
بیزینس کوچ چه کارهایی انجام می‌دهد؟
فعالیت یک بیزینس کوچ حرفه‌ای، بسیار فراتر از مشاوره یا ارائه راهکار برای رفع چالش‌های کسب‌وکار است. در فرایند کوچینگ کسب و کار، باید انتظار کارهای زیر را داشته باشید:
- طراحی نمودار رشد حرفه‌ای: نخستین کاری که یک بیزینس کوچ انجام می‌دهد، این است که به رهبران و کارآفرینان کمک میکند مسیر رشد خود را ترسیم کنند. این که الان کجا قرار دارید و قرار است به کجا برسید، در فرایند بیزینس کوچینگ بسیار مهم است.
- تعیین چشم‌اندازهای دقیق: قدم بعدی بیزینس کوچ، این است که ارزش‌های سازمان را برای شما تعریف کند تا شما به عنوان رهبر، اعتماد به نفس و چشم‌انداز مناسب را برای هدایت تیم خود به دست آورید.
- استفاده از دانش تخصصی: مهم‌ترین نکته درباره کوچ کسب‌وکار این است که او فردی متخصص در حوزه کسب‌وکار است. چنین فردی، در مرحله اول باید خود دارای یک کسب‌وکار موفق باشد تا بتواند از تخصص و تجربه خود برای کمک به دیگران استفاده کند. به همین دلیل، کمک‌های بیزینس کوچ کاملا مبتنی بر منابع علمی هستند.
- ایجاد روابط امن و فضای قابل اعتماد: وقتی وارد فرایند کوچینگ کسب و کار می‌شوید، ناچار هستید که بخش قابل توجهی از اطلاعات محرمانه شرکت را در اختیار کوچ قرار دهید. به همین دلیل، او باید فردی مورد اعتماد باشد.
- انگیزه بخشی: کلیدی‌ترین وظیفه یک بیزینس کوچ حرفه‌ای، این است که برای صاحبان کسب و کار انگیزه ایجاد کند تا آن‌ها را به سوی عملکرد بهتر هدایت نماید.
وظایف بیزینس کوچ چیست؟
همانطور که تا کنون متوجه شدیم، کوچ بیزینس، وظیفه ندارد به ما راهکار ارائه دهد یا مشکلات کسب‌وکارمان را حل کند. پس وظیفه او چیست؟
کوچ بیزینس، وضعیت فعلی را برای شما روشن میکند و چشم‌اندازهای آینده را ترسیم می‌نماید، نقاط ضعف و قوت را به شما نشان می‌دهد و انگیزه کافی برای عملکرد بهتر را در سازمان ایجاد میکند و در نهایت، این خود شما هستید که باید با عملکرد بهتر به سوی رشد قدم بردارید.
در حقیقت وظیفه بیزینس کوچ چیزی فراتر از آموزش یا مشاوره است. او، مسیر را برای سازمان‌های مختلف ترسیم میکند و در نهایت، این خود سازمان است که تعیین میکند به موفقیت برسد یا نه. به طور کلی، می‌توان گفت که یک بیزینس کوچ، مسئولیت‌های زیر را در سازمان بر عهده دارد:
- تجزیه و تحلیل داده‌ها برای بررسی وضعیت سازمان
- تعیین اهداف روشن و دقیق و اولویت‌بندی آن‌ها
- شناسایی توانمندی‌های افراد در سازمان و استفاده از آن‌ها در مسیر رشد
- کمک به مدیران و رهبران کسب و کار برای تصمیم‌گیری بهتر
- نظارت بر فرایند رشد سازمانی و تهیه گزارش عملکرد از اعضا
- ارائه انتقادهای صریح، صادقانه و سازنده برای بهبود عملکرد کسب و کارها
The goal of coaching is the goal of good management: to make the most of an organization’s valuable resources
هدف کوچینگ، هدف مدیریت خوب برای استفاده حداکثری از منابع ارزشمند سازمان است
Harvard Business Review
الگوی کوچینگ کسب و کار
ممکن است هر بیزینس کوچ حرفه‌ای، با توجه به شرایط کسب و کار، از الگوی خاصی استفاده کند. با این حال، رایج‌ترین الگو در سراسر جهان، الگوی «مدل رشد» یا GROW Modle از جان ویتمور است. در این الگو، سه واژه کلیدی مد نظر هستند: هدف، واقعیت، گزینه‌ها و انگیزه.
بر اساس این الگو، فرایند بیزینس کوچینگ باید به شیوه زیر هدایت شود:
- در ابتدا، اهداف دقیق سازمان را تعریف کنید. قرار است کسب و کار شما به چه چیزی برسد؟ درآمد بیشتر؟ مشتریان بیشتر؟ یا بهبود روابط؟ عملکرد شما، با اهدافتان تعیین خواهد شد. به همین دلیل بیزینس کوچ در این مرحله، سوالات متعددی می‌پرسد تا هدف را به صورت دقیق تعیین کند.
- در قدم بعدی، باید با حقایق کسب و کار خود رو به رو شوید. الان کجای مسیر هستید؟ نقاط ضعف و قوت شما چیست؟ کدام تصمیم‌ها درست یا غلط بوده‌اند؟ در این بخش، تنها نظر مدیر یا رهبر اهمیت ندارد، بلکه کوچ بر اساس آمارهای دقیق و بررسی‌های میدانی متوجه نقاط قوت و ضعف خواهد شد. این مرحله، تعیین میکند که چقدر برای رسیدن به رشد راه دارید و باید طبق چه برنامه‌ای پیش بروید.
- پس از تعیین اهداف و نگرش واقع‌بینانه، نوبت به برنامه‌ریزی و تعیین گزینه‌ها می‌رسد. ممکن است در این مرحله یک یا چندین برنامه عملیاتی برای توسعه کسب و کار پیش روی شما قرار بگیرد. کوچ به شما کمک خواهد کرد که گزینه‌هایتان را اولویت‌بندی کنید و برای دستیابی به آن‌ها تلاش لازم را به کار گیرید.
- آخرین، مهم‌ترین و موثرترین مرحله، انگیزه است. کوچ با توجه به پتانسیل‌های واقعی کسب و کار، به مدیران و تیم‌ها انگیزه می‌دهد که در مسیر رشد قدم بردارند. پس از هر اقدام، مجددا جلسات کوچینگ برگزار می‌شوند و با توجه به دستاوردها، انگیزه‌ها تقویت خواهند شد.
به یاد داشته باشید که این الگو، یک الگوی چرخشی است؛ زیرا مسیر رشد کسب و کار هرگز متوقف نمی‌شود. در هر مرحله، چالش‌های جدیدی مطرح خواهند شد و دوباره باید برای شناسایی، برنامه‌ریزی و عملکرد بهتر اقدام شود.
فرم درخواست بیزینس کوچینگ
مستر بیزینس کوچینگ چیست؟
پیش از پرداختن به موضوع مستر بیزینس کوچینگ، باید بدانید که بیزینس مستری چیست و به چه کار می‌آید. بیزینس مستری (Business Mastery) یک برنامه آموزشی است که توسط مربیان و مشاوران کسب و کار برگزار می‌شود. این برنامه شامل روش‌های عملی و ابزارهای قدرتمندی است که به کسب و کارها کمک میکند تا به سمت رشد و توسعه بیشتر حرکت کنند.
مستر بیزینس کوچینگ شامل مباحث زیر می‌شود:
- استراتژی بازاریابی
- مدیریت مالی
- بهینه‌سازی عملکرد
- رهبری و مدیریت تیم
برنامه‌های مستر بیزینس کوچینگ هم در داخل کشور هم در موسسات بین‌المللی به صورت منظم برگزار می‌شوند. در صورتی که فردی بخواهد به عنوان بیزینس کوچ فعالیت کند یا اینکه خود صاحب یک کسب و کار باشد و قصد داشته باشد با فرایند کوچینگ آشنا شود، می‌تواند در این دوره‌ها شرکت کند.
چه زمانی به بیزینس کوچینگ نیاز داریم؟
کارآفرینان و مدیران کسب‌وکارهای بزرگ، به خوبی می‌دانند که کجای مسیر باید از یک بیزینس کوچ حرفه‌ای کمک بگیرند، اما تازه‌کارها مدام از خود می‌پرسند چه زمانی بیزینس کوچ استخدام کنیم؟ وقتی با مشکل مواجه شدیم؟ وقتی خواستیم رشد کنیم؟ یا از همان قدم اول؟
پاسخ صادقانه این است:«همیشه!» شما در هر مرحله‌ای از کارآفرینی یا رشد کسب‌وکار خود که باشید، نیاز به بیزینس کوچ خواهید داشت. شروع یک کسب و کار جدید، تغییر استراتژی بازاریابی، افزایش فروش و درآمد، حل مشکلات عملیاتی، توسعه محصولات و خدمات جدید و غیره، همگی مواردی هستند که بیزینس کوچ می‌تواند در آن‌ها به شما کمک کند.
به طور کلی، اگر شرایط زیر را دارید، حتما برای استخدام یک بیزینس کوچ و استفاده از خدمات او اقدام کنید:
- به تازگی کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کرده‌اید و می‌خواهید اهداف دقیقی برای آن تعیین کنید.
- دوست دارید ثبات بیشتری به کار خود ببخشید و چالش‌ها را کمتر کنید.
- نیاز به شناسایی نقاط قوت و ضعف و تعریف دقیق پتانسیل‌های سازمانی خود دارید.
- می‌خواهید رشد و توسعه خود را به صورت دقیق و مداوم رصد کنید.
- سودآوری لازم را ندارید و می‌خواهید درآمد بیشتری داشته باشید.
- احساس می‌کنید کمپین‌ها، نتایج چشمگیری ندارند.
- قصد دارید فروش بیشتری داشته باشید و مشتریان جدیدی جذب کنید.
- از ریسک کردن می‌ترسید و نمی‌دانید در چه شرایطی باید خطر کنید.
- نیاز به شناخت مشتریان قدیمی و حفظ آن‌ها دارید.
- در فرایند جذب نیروی متخصص مشکل دارید و نمی‌توانید افراد مناسب را تشخیص دهید.
- قصد دارید محصولات خود را توسعه دهید یا محصول جدیدی عرضه کنید.
- کسب‌وکاری بزرگ دارید و می‌خواهید آن را در مسیر رشد حفظ کنید.
در تمام این حالت‌ها، بیزینس کوچ به شما کمک خواهد کرد که با نگاهی واقع‌بینانه و دقیق به اهداف خود بنگرید و بهترین تصمیم‌ها را بگیرید. بنابراین چه بخواهید وارد مسیر رشد شوید و چه قصد داشته باشید روند رشد قبلی خود را حفظ کنید، باید به فکر استفاده از بیزینس کوچینگ باشید. بنابراین، بهترین زمان برای شرکت در جلسات بیزینس کوچینگ، همین حالا است!
اهمیت کوچینگ کسب و کار
در دو حالت ممکن است حس کنید به بیزینس کوچ نیازی ندارید. حالت اول، زمانی است که به تازگی وارد مسیر کسب و کار شده باشید و حالت دوم، وقتی است که به سودآوری لازم رسیده باشید. در هر دو حالت، افراد تصور می‌کنند ضرورتی برای استفاده از خدمات کوچینگ وجود ندارد و خودشان قادر به مدیریت کسب و کار هستند. با این حال، اگر بدانید بیزینس کوچینگ چه کمکی به صاحبان کسب و کار میکند، هرگز از این خدمات غافل نخواهید شد!
حضور یک کوچ بیزینس در سازمان، به دلایل زیر اهمیت دارد:
- کوچ، از بیرون کسب‌وکار شما را می‌بیند و می‌تواند با نگاهی بی‌طرف درباره آن اظهار نظر کند. عموما با نگاه از بیرون، ضعف‌ها و کاستی‌ها سریع‌تر خود را نشان می‌دهند.
- انتقادهای سازنده کوچ، شما را به چالش می‌کشد و کمکتان میکند که واقع‌بینانه‌تر به کسب‌وکار خود نگاه کنید.
- صحبت با بیزینس کوچ، گره‌های ذهنی شما را از بین می‌برد و در تصمیم‌گیری بهتر به شما یاری خواهد داد.
- کوچ بیزینس، فردی متخصص است و می‌تواند برای رفع موانع، راهکارهای علمی و دقیق‌تری به شما ارائه دهد.
- با کمک بیزینس کوچ، می‌توانید نحوه برخورد بهتر با تیم خود را بیاموزید و نتایج بهتری از کار تیمی بگیرید.
- کوچ درباره کسب و کار شما سوالاتی می‌پرسد که ممکن است هرگز برای خودتان مطرح نشده باشد؛ این سوالات می‌توانند دید بهتری برای شما ایجاد کنند.
- با کمک کوچ بیزینس دیگر یک اشتباه را چندبار تکرار نخواهید کرد؛ زیرا او مدام نکات مختلف را به شما گوشزد میکند تا آن‌ها را فراموش نکنید.
در نهایت به یاد داشته باشید که حتی بزرگ‌ترین رهبران، از توجه به تمام حوزه‌های کسب و کار عاجز هستند. گاه ممکن است نکاتی کوچک، منجر به خطاهای بزرگ شوند. حضور یک بیزینس کوچ در سازمان، به شما کمک خواهد کرد که زودتر متوجه خطاهای خود شوید و پیش از بروز فاجعه، برای رفع آن‌ها اقدام کنید.
تفاوت بیزینس کوچ و مشاور کسب و کار
کوچینگ و مشاوره در معنای عام با یکدیگر متفاوت هستند و به همین دلیل، نمی‌توان آن‌ها را در حوزه کسب و کار نیز به عنوان یک مفهوم واحد در نظر گرفت. مشاوره کسب و کار و بیزینس کوچینگ، هر دو برای رشد مفید هستند، اما با هم تفاوت دارند. از جمله تفاوت‌های این دو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در فرایند مشاوره، با توجه به فعالیت‌های قبلی سازمان، راهکارهایی ارائه می‌شود که مشکلات فعلی رفع شوند. این در حالی است که کوچ بیزینس، سعی میکند با ایجاد دید روشن و تعریف اهداف، برای دستیابی به اهداف آینده انگیزه ایجاد کند. بنابراین نباید از کوچینگ انتظار ارائه راهکار برای حل مشکل را داشته باشید.
- جلسات مشاوره کسب و کار عموما به صورت گروهی و برای تمام اعضا برگزار می‌شوند، اما جلسات کوچینگ کسب و کار، به صورت تک به تک و با هر عضو به صورت مجزا پیش خواهد رفت.
- کوچ بیزینس، بیشتر روی مهارت‌های ارتباطی، شناخت توانمندی‌ها، تشخیص چالش‌ها و برنامه‌ریزی تمرکز دارد در حالی که مشاور، سعی میکند با تخصص خود در حوزه آمار و حسابداری راهکار ارائه دهد.
- تعداد جلسات کوچینگ بر اساس عملکرد کسب و کار تعیین می‌شود و عموما رهبران کسب و کار درباره آن تصمیم می‌گیرند، در حالی که جلسات مشاوره منظم و دقیق در روزهای از پیش تعیین شده برگزار خواهند شد.
- در جلسات مشاوره، مراجع یا همان کسب و کار، نقش فعالی در جلسات ندارد و عملکرد او تاثیری در روند کار نخواهد داشت. اما جلسات کوچینگ کاملا به عملکرد مراجع وابسته هستند و در هر جلسه، بر اساس اقدامات قبلی تصمیم‌گیری‌های جدید شکل خواهند گرفت.
بیزینس کوچینگ | مشاوره کسب و کار |
|---|---|
کمک به دستیابی به اهداف آینده | ارائه راهکار برای حل مشکلات فعلی |
جلسات به صورت تک تک با اعضا | جلسات معمولا به صورت گروهی |
تعداد جلسات بر اساس عملکرد | جلسات به صورت منظم و از پیش تعیین شده |
نقش فعال مراجع در جلسات | نقش فعال مشاور در جلسات |
مزایای بیزینس کوچینگ
بیزینس کوچینگ، هزینه‌های جداگانه‌ای برای کسب و کارها خواهد داشت، بنابراین باید مزایای قابل توجهی داشته باشد که بتواند شما را برای استفاده از آن قانع کند. بر اساس اطلاعات موجود در سایت betterup به عنوان یکی از معتبرترین منابع در حوزه کوچینگ، مزایای بیزینس کوچینگ در آمارهای زیر مشهود است:
- ۷۰ درصد کسب و کارها پس از استفاده از بیزینس کوچینگ، بهبود روابط و عملکرد کاری را تجربه کرده‌اند.
- سرمایه‌گذاری روی بیزینس کوچینگ می‌توانند تا ۷۸۸ درصد هزینه اولیه، برای کسب و کار سودآوری داشته باشد.
- بازده سرمایه‌گذاری در کسب و کار پس از استفاده از بیزینس کوچینگ، حدود ۶ برابر بیشتر از زمانی است که از این خدمات استفاده نمی‌شود.
البته این آمارها بر اساس پژوهش‌های انجام شده در Harvard Business Review، The Institute of Coaching، Fortune 1000 یا سایر موسسات آمریکایی است و بیشتر به وضعیت بیزینس کوچینگ در دنیا اشاره دارد، اما تجربه ثابت کرده‌است که این نتایج مثبت می‌توانند در کشورهای دیگر نیز تکرار شوند.
با توجه به این آمارها، می‌توان موارد زیر را به عنوان مزایای مهم بیزینس کوچینگ برشمرد:
- این فرایند باعث بهبود مهارت‌های فروش می‌شود و به همین دلیل، می‌تواند منجر به افزایش سود شرکت‌ها شود.
- بخش قابل توجهی از جلسات کوچینگ سازمانی، به بهبود روابط مدیران با کارکنان، کارکنان با یکدیگر و همچنین کارکنان با مشتریان اختصاص دارد. این روابط در رشد تمامی سازمان‌ها اهمیت حیاتی دارند و بهبود آن‌ها، روی رشد و پیشرفت تاثیر مستقیم خواهد داشت.
- بیزینس کوچ، جلساتی مستقل با مدیران و رهبران کسب و کارها برگزار میکند. در این جلسات، تمرکز اصلی روی مهارت‌های مدیریتی و بهبود آن‌ها خواهد بود. مدیران با استفاده از کوچینگ، می‌توانند کنترل بهتری روی کسب و کار خود داشته باشند.
- یکی از مزایای بزرگ بیزینس کوچینگ این است که کم‌کم، سازمان شما را تبدیل به یک سیستم مستقل میکند. این سیستم، با استفاده از پتانسیل‌های درونی خود به پیش می‌رود و نیازی به نظارت و کنترل مداوم نخواهد داشت.
- کوچ بیزینس به سازمان‌ها کمک میکند که خیلی زود، مشکل کار خود را متوجه شوند. این موضوع باعث می‌شود خطاهای موجود، سریع‌تر رفع شوند و کارها بهتر به نتیجه برسند.
- بیزینس کوچینگ باعث می‌شود اعضای سازمان، اعم از مدیران و کارمندان، پتانسیل‌های سازمانی را بهتر بشناسند. این موضوع، منجر به خودباوری جمعی و بهبود فرایند کارها خواهد شد.
بیزینس کوچینگ برای چه کسانی مناسب است؟
پاسخ ساده و صریح این است که تمامی کسب‌وکارها، چه بزرگ و چه کوچک، دیر یا زود به حضور یک بیزینس کوچ نیاز پیدا خواهند کرد. فرایند فروش، مدیریت تیم، رهبری، تصمیم‌گیری و رشد کسب‌وکار گاهی آنقدر پیچیده می‌شود که حتی باتجربه‌ترین افراد هم ممکن است نتوانند آن را به درستی پیش ببرند. افراد و سازمان‌های زیر، بیش از هر کس دیگری به بیزینس کوچینگ نیاز خواهند داشت:
1- کارآفرینان و کسانی که به تازگی می‌خواهند وارد مسیر کسب‌وکار شوند
این افراد به دلیل عدم تجربه کافی، ممکن است در چینش استراتژی، مدیریت زمان، کنترل استرس کاری، مهارت‌های رهبری و سایر موارد مربوط به امور توسعه کسب‌وکار ضعف داشته باشند. کوچ به رفع این نوع مشکل‌ها کمک خواهد کرد.
۲- مدیران و رهبران کسب‌وکارهای بزرگ و کوچک
این گروه با وجود اینکه در مسیر کسب‌وکار قرار دارند و دستاوردهایی نیز کسب کرده‌اند، ممکن است در فرایند تصمیم‌گیری، کنترل تیم‌ها، حل اختلافات یا افزایش بهره‌وری سازمان دچار چالش‌هایی شوند. کوچینگ کسب‌وکار به رفع این نوع چالش‌ها کمک خواهد کرد.
۳- کسانی که قصد ایجاد تغییر در مسیر حرفه‌ای خود را دارند
افراد یا کسب‌وکارهایی که قصد دارند به هر دلیلی، مسیر فعلی خود را تغییر دهند و چشم‌اندازهای شغلی جدیدی برای خود تعریف کنند، می‌توانند از بیزینس کوچ کمک بگیرند.
۴- مدیران، رهبران یا کارکنانی که می‌خواهند بین کار و زندگی تعادل ایجاد کنند
کسانی که زندگی شخصی و زمان استراحت خوبی نداشته باشند، عموما در محیط شغلی نیز دچار چالش خواهند شد. بیزینس کوچینگ برای ایجاد تعادل بین کار و زندگی بسیار مفید است.
۵- افراد یا کسب‌وکارهایی که به دنبال توسعه مهارت‌های حرفه‌ای هستند
بیزینس کوچینگ می‌تواند تاثیر عمیقی بر بهبود مهارت‌هایی همچون حل مسئله، کار تیمی، ارتباط موثر، فنون مذاکره و تصمیم‌گیری داشته باشد.
به طور کلی، هر فرد یا سازمانی که بخواهد در مسیر کسب‌وکار حرفه‌ای رشد کند، می‌تواند سراغ خدمات بیزینس کوچینگ برود.
تفاوت کسب و کارها با بیزینس کوچ و بدون بیزینس کوچ
برخی سازمان‌ها به دلیل اینکه سودآوری خوبی دارند، نیازی به استفاده از بیزینس کوچینگ احساس نمی‌کنند. یک مقایسه کوچک بین موسساتی که از این خدمات استفاده می‌کنند و کسب و کارهایی که بیزینس کوچ ندارند، می‌تواند به کلی نظر هر مدیری را در این زمینه عوض کند.
کمی به آمارهای زیر دقت کنید:
- بر اساس پژوهش‌های موسسه MetrixGlobal LLc، کسب‌وکارهایی که برای خدمات بیزینس کوچینگ سرمایه‌گذاری کرده‌اند، تا ۷.۹ برابر بازگشت سرمایه داشته‌اند.
- آمار دیگری از موسسه منچستر نشان می‌دهد کسب و کارهایی که از بیزینس کوچ استفاده می‌کنند، می‌توانند پس از مدتی تا ۵.۷ برابر هزینه اولیه برای این کار را به دست آورند.
- طبق پژوهشی دیگر، مدیرانی که به طور مداوم آموزش می‌بینند، تا ۲۲ درصد رشد و افزایش بهره‌وری را تجربه خواهند کرد. این در حالی است که بهبود بهره‌وری با استفاده همزمان از کوچینگ و آموزش، به ۸۶ درصد خواهد رسید.
- حدود ۶۷ درصد کسب و کارها در سراسر جهان که از کوچینگ استفاده کرده‌اند، شاهد رشد مهارت‌های تیمی در سازمان خود بوده‌اند.
- بر اساس آمارها، حدود ۴۰ درصد از شرکت‌هایی که در لیست ۵۰۰ شرکت برتر Fortune 500 قرار دارند، از کوچینگ بیزینس استفاده می‌کنند.
هر کسب و کاری که از خدمات بیزینس کوچ‌ها استفاده نکند یا نقش آن‌ها را در سازمان جدی نگیرد، لزوما محکوم به شکست نیست، اما قطعا روند رشد خود را بسیار کند خواهد کرد. در بازاری که رقبا هر روز برای بهتر شدن تلاش می‌کنند، نباید از راه‌های اصولی رشد غافل شد.
چگونه می‌توانم یک بیزینس کوچ موفق شویم؟
فعالیت در حوزه بیزینس کوچینگ، یکی از سودآورترین فعالیت‌ها در حوزه تجارت به حساب می‌آید. به همین دلیل، افراد زیادی مشتاق ورود به این حوزه هستند. با این حال، بدیهی است که همه نمی‌تواند به اوج موفقیت در این شغل برسند و تنها کسانی بهترین عملکرد را خواهند داشت که به دنبال کسب مهارت‌های ویژه این شغل باشند.
در صورتی که می‌خواهید بیزینس کوچ موفقی شوید، باید ابتدا مدتی در این زمینه تحصیل و مطالعه داشته باشید. پس از کسب دانش تئوری در زمینه کسب و کار و کوچینگ، نوبت به کسب تجربه می‌رسد. اگر می‌خواهید کوچ موفقی شوید، حتما مدتی نزد یک کوچ با تجربه یا موسسات معتبر فعال در این حوزه کار کنید.
بهتر است کسی که قصد دارد بیزینس کوچ موفقی باشد، مدتی تجربه فعالیت‌های مربوط به حوزه کسب‌وکار را نیز داشته باشد. کسانی که مدتی مالکیت یک کسب‌وکار را بر عهده داشته‌اند، حتی اگر آن کسب‌وکار کوچک و محدود باشد، تجربه خوبی در حوزه تجارت به دست خواهد آورد. این موضوع باعث می‌شود بهتر بتواند کسب‌وکارهای دیگر را راهنمایی کند.
مهارت‌های لازم برای بیزینس کوچ
اگر می‌خواهید بیزینس کوچ موفقی شوید، باید دارای مجموعه‌ای از مهارت‌ها باشید، از جمله:
۱- مهارت‌های مربوط به کسب‌وکار
بخش مهمی از مهارت‌های یک بیزینس کوچ، مربوط به دانش و توانمندی‌هایی است که در حوزه کسب‌وکار دارد. این مهارت‌ها باعث می‌شود کوچ درک بهتری درباره وضعیت بازار، چالش‌های کسب‌وکارها و اهداف هر بیزینس داشته باشد و بتواند به شیوه موثرتری آن‌ها را راهنمایی کند. این مهارت‌ها شامل موارد زیر هستند:
- آشنایی با ابزارهای مدیریت پروژه
- توانایی بالا در تحلیل بازار
- آگاهی از شیوه‌های خرید و فروش
- توانایی در تشکیل و مدیریت تیم
- قدرت ارتباط با دیگر کسب‌وکارها
- آشنایی با مهارت‌های رهبری
- هوش تجاری بالا
۲- مهارت‌های تخصصی کوچینگ
برای اینکه بتواند در حوزه بیزینس کوچینگ فعالیت کنید، تنها آشنایی با مهارت‌های کسب‌وکار کافی نیست. به یاد داشته باشید که شما قرار است به رشد کسب‌وکار دیگران کمک کنید؛ پس باید بتوانید مهارت‌های کوچینگ و مدیریت این نوع جلسات را نیز کسب کنید. برای اینکه کوچ خوبی باشید نیاز به مهارت‌های زیر خواهید داشت:
- گوش دادن فعال و داشتن گوش شنوا در کوچینگ
- طرح پرسش‌های مفید و اصولی
- مهارت در برقراری روابط اجتماعی سالم
- اعتماد به نفس بالا
- توانایی ایجاد خلاقیت و انگیزه
- تعامل موثر و درک نیازهای مراجع
- انعطاف‌پذیری در شرایط مختلف
- رازداری و حفظ اطلاعات محرمانه و اصول اخلاقی در کوچینگ
تمامی این مهارت‌ها با مجموعه‌ای از مطالعات منظم و تجربه‌های عملی به دست خواهند آمد. لزوما شرکت در دوره‌های بیزینس کوچینگ نمی‌تواند ضامن موفقیت شما باشد، بلکه در نهایت، این تلاش، مداومت و تمرین شماست که موفقیت در حوزه بیزینس کوچینگ را تعیین خواهد کرد.
- آشنایی با ابزارهای مدیریت پروژه
- توانایی بالا در تحلیل بازار
- آگاهی از شیوه‌های خرید و فروش
- توانایی در تشکیل و مدیریت تیم
- قدرت ارتباط با دیگر کسب‌وکارها
- آشنایی با مهارت‌های رهبری
- هوش تجاری بالا
فرایند بیزینس کوچینگ
روند جلسه‌های بیزینس کوچینگ با توجه به نیازهای کسب‌وکارها و همچنین تعداد افرادی که در جلسات شرکت می‌کنند، متفاوت است. با این حال عموم جلسات باید فرایندهای زیر را طی کنند:
۱- تعیین اهداف و نیازها
در این مرحله، مشاور یا کوچ با مشتریان تعامل میکند تا اهداف و نیازهای آن‌ها را شناسایی کند. این موضوع ممکن است شامل اهداف شخصی، حرفه‌ای یا سازمانی باشد.
۲- تحلیل وضعیت فعلی
بیزینس کوچ در همان ابتدا، به بررسی وضعیت فعلی کسب‌وکارها می‌پردازد. این بخش از فرایند ممکن است شامل ارزیابی مهارت‌ها، یافتن نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها باشد.
۳- تعیین اولویت‌ها
پس از تحلیل وضعیت فعلی، اولویت‌ها و اهداف اصلی برای کسب و کار تعیین می‌شود. این مورد کمک میکند تا تمرکز بر روی نقاط حیاتی و اهمیت‌های بالا قرار گیرد. اولویت‌ها عموما توسط مدیران کسب‌وکار یا تیم‌های اصلی تعیین خواهند شد.
۴- تدوین طرح عمل
کوچ با همکاری مراجعان، یک طرح عملیاتی تدوین میکند. این طرح شامل اقدامات مشخص، مهلت‌ها، وظایف و منابع مورد نیاز برای دستیابی به اهداف است. کسب‌وکارها وظیفه دارند طبق این برنامه عمل کنند و به کوچ گزارش دهند.
۵- شروع به کار و اجرای طرح
در این مرحله، مراجعان به اجرای برنامه‌ها می‌پردازند. کوچ با کمک و راهنمایی، مشتریان را در طول این فرآیند هدایت میکند و به آن‌ها برای پیشرفت به سوی اهداف کمک می‌رساند.
۶- ارزیابی و بازخورد
در طول اجرای برنامه‌ها، کوچ به ارزیابی پیشرفت‌ها، تغییرات و نیازهای جدید می‌پردازد. همچنین، بازخورد مشتریان نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد تا فرآیندها بهینه‌سازی شود.
۷- تصحیح و به‌روزرسانی
در صورت نیاز، برنامه و راهبرد‌های مشتریان با توجه به تغییراتی که در محیط کسب و کار، جامعه یا بخش‌های دیگر به وجود آمده است، تصحیح و به‌روزرسانی می‌شود.
۸- پایان فرآیند و مدیریت تغییرات
در انتها، کوچ به کسب‌وکارها کمک میکند تا این فرآیند را به درستی به پایان برسانند و به مدیریت تغییرات و پیشرفت‌های حاصل شده بپردازند.
نقش بیزینس کوچینگ در سازمان‌ها
بیزینس کوچ می‌تواند تاثیر بسیار پایدار و طولانی مدتی روی کسب‌وکار شما داشته باشد. در صورتی که از خدمات بیزینس کوچینگ استفاده کنید، می‌توانید شاهد نتایج زیر باشید:
۱- بهبود فرایند رهبری و مدیریت
یکی از نقش‌های مهم بیزینس کوچ در سازمان این است که می‌تواند به رشد مهارت‌های رهبران کمک کند. تصمیم‌گیری‌های مدیریتی و هدایت درست اعضا، نقش عمیقی در توسعه کسب‌وکارها دارد. کوچ می‌تواند به رشد بینش مدیریتی رهبران بسیار کمک کند.
۲- تقویت ارتباطات تیمی
کسب‌وکارها با فعالیت تیمی و تعریف اهداف مشترک می‌توانند رشد روزافزون داشته باشند. یکی از نقش‌های مهم کوچ در سازمان، این است که به بهبود روابط گروهی، کار تیمی و هدایت تمام افراد در مسیر اهداف مشترک کمک میکند.
۳- تعیین استراتژی‌های موفق
کسب‌وکارها باید بتوانند برنامه‌های روشنی برای آینده خود بچینند و با تلاش و ممارست، برای دستیابی به آن‌ها اقدام کنند. نقش بیزینس کوچ در سازمان، این است که با توجه به پتانسیل‌های سازمان به چیدن استراتژی‌های دقیق و کارساز کمک خواهد کرد.
۴- کمک به رشد دانش و مهارت
کوچ‌های کسب‌وکار با دید دقیقی که به بیزینس شما دارند، می‌توانند تشخیص دهند که رهبران و کارکنان، به کدام مهارت‌ها نیاز دارند. به همین دلیل کوچ خوب، نقش موثری در رشد دانش و مهارت‌های اعضای سازمان ایفا میکند.
۵- ارتقا خدمات و رضایت مشتریان
بیزینس کوچینگ می‌تواند با بهبود مهارت‌ها و رویه‌های خدمات به مشتریان و بهبود عملکرد تیم‌های خدمات مشتریان، به ارتقاء رضایت مشتریان کمک کند. نقش کوچ در این فرایند، بیشتر مربوط به هدایت تیم‌ها و راهنمایی آن‌ها می‌شود و خبری از آموزش یا تدریس مهارت‌ها به صورت مستقیم نیست.
چطور یک بیزینس کوچ انتخاب کنیم؟
اگر قصد دارید برای کسب‌وکار خود یک بیزینس کوچ استخدام کنید، باید مطمئن شوید که شخصی که انتخاب کرده‌اید، دارای اطلاعات و مهارت‌های لازم است. در صورتی که می‌خواهید بهترین شخص را انتخاب کنید، حتما به نکات زیر توجه داشته باشید:
۱- استفاده از شبکه‌های اجتماعی حرفه‌ای
برای یافتن بیزینس کوچ‌های حرفه‌ای و موفق، می‌توانید در شبکه‌های اجتماعی پرطرفدار و تخصصی مانند لینکدین جست‌وجو کنید. افرادی که در این شبکه‌ها تعامل موثر و فعالیت چشمگیری داشته باشند، گزینه‌های مناسبی برای مشاوره کسب‌وکار به حساب می‌آیند. همچنین می‌توانید در این شبکه‌ها، نظر و تجربه دیگر کسب‌وکارها از همکاری با کوچ مورد نظر خود را جویا شوید تا بهترین تصمیم ممکن را بگیرید.
۲- پرس و جو از دیگران
در صورتی که کسب‌وکارهایی را می‌شناسید که از بیزینس کوچینگ نتیجه خوبی گرفته‌اند، حتما از آن‌ها در انتخاب کوچ کمک بگیرید. بسیاری از کوچ‌ها به صورت پروژه‌ای و با تیم‌های مختلف همکاری می‌کنند. بنابراین می‌توانید روی راهنمایی و کمک آن‌ها حساب باز کنید.
۳- جست‌وجو در اینترنت
با یک جست‌وجوی ساده در اینترنت، نام ده‌ها بیزینس کوچ موفق در ایران به شما نمایش داده خواهد شد. البته که نمی‌توانید صرفا به دلیل نمایش در نتایج جست‌وجو به کسی اعتماد کنید، اما با مشاهده لیست افراد، دید بازتری برای انتخاب خواهید داشت و می‌توانید تصمیم‌گیری منطقی‌تری داشته باشید.
۴- مراجعه به موسسات معتبر
بیزینس کوچ‌های موفق عموما در موسسات کوچینگ معتبر فعالیت مداوم دارند. این موسسه‌ها، مجموعه‌ای از خدمات را ارائه می‌دهند و با توجه به نیاز کسب‌وکار شما، می‌توانند بهترین بیزینس کوچ‌ها را برایتان انتخاب کنند. این روش بسیار کم‌ریسک‌تر از انتخاب با نظر شخصی است؛ زیرا موسسه‌های کوچینگ تجربه کافی در این حوزه دارند و دقیقا می‌دانند چه چیزی به کسب‌وکار شما بیشتر کمک خواهد کرد.
۵- بررسی مهارت‌های فرد انتخابی
پس از اینکه با معرفی دیگران و یا جست‌وجوی فردی، یک بیزینس کوچ انتخاب کردید، نوبت به محک زدن مهارت‌های او می‌رسد. مدتی تحقیق کنید که آیا این فرد، در زمینه کسب‌وکار و کوچینگ، مهارت و تخصص کافی دارد یا نه. مهارت‌های مد نظر شما می‌توانند با توجه به نیازهای کسب‌وکارتان متفاوت باشند؛ به عنوان مثال اگر به دنبال افزایش فروش در سازمان خود هستید، باید سراغ کوچی بروید که در زمینه دانش بازاریابی و فروش مهارت و اطلاعات کافی داشته باشد.
۶- شرکت در جلسات آزمایشی
اگر تا کنون از خدمات کوچینگ استفاده نکرده‌اید و در انتخاب فرد مورد نظر خود تردید دارید، بهتر است سراغ کوچ‌هایی بروید که یک الی دو جلسه رایگان و آزمایشی برگزار می‌کنند. در این جلسات می‌توانید با بینش و دانش کوچ آشنا شوید و سپس درباره ادامه جلسات تصمیم بگیرید.
انتظارات واقعی از بیزینس کوچینگ
وقتی از یک فرد فراتر از وظایف او انتظار داشته باشید، هرگز به خواسته‌ها و اهداف خود دست نخواهید یافت. به همین دلیل، اگر می‌خواهید از یک بیزینس کوچ در کسب‌وکار خود کمک بگیرید، بهتر است ابتدا بدانید که باید از او چه انتظاراتی داشته باشید. وظایف این فرد، در حوزه مشخصی تعریف شده‌اند و آشنایی با این حوزه‌ها، می‌تواند در انتخاب بهتر به شما بسیار کمک کند؛ زیرا گاهی ممکن است کسب‌وکار شما به مشاور یا منتور نیاز داشته باشد، نه یک کوچ! اگر در جلسات بیزینس کوچینگ شرکت می‌کنید، باید توقع داشته باشید که:
- کوچ باید به فرد یا کسب‌وکار در تعریف اهداف کمک کند. اینکه انتظار داشته باشید کوچ برای شما هدف تعیین کند نامعقول است؛ این فرد با توجه به شرایط و توانمندی‌ها به شما کمک میکند اهداف اختصاصی خود را داشته باشید. بنابراین، کمک به تعیین اهداف وظیفه بیزینس کوچ است، نه ارائه هدف‌ها و برنامه‌های از پیش تعیین شده.
- بیزینس کوچ، پتانسیل‌های واقعی کسب‌وکار را نمایان میکند. کار کوچ این نیست که شما را تبدیل به چیزی کند که واقعا نیستید! در واقع کوچ، به کسب‌وکارها کمک خواهد کرد که منابع و پتانسیل‌های فعلی خود را بشناسند و از همان‌ها برای رشد و توسعه استفاده کنند.
- در فرایند بیزینس کوچینگ می‌توانید اولویت‌های کسب‌وکار خود را تعیین کنید. این اولویت‌بندی بر اساس توانایی‌ها و شرایط خود شما خواهد بود؛ یعنی نباید انتظار داشته باشید که کوچ، به شما بگوید کدام اهداف اولویت بیشتری دارند.
- کوچ باید در افزایش اعتماد به نفس و انگیزه‌های مراجع نقش داشته باشد. باید از بیزینس کوچ توقع داشته باشید که به کسب‌وکار شما کمک کند با خودباوری بیشتر، به سوی اهداف حرکت کند.
- کوچ باید به مدیریت استرس کارکنان و مواجهه با چالش‌ها کمک کند. البته وظیفه کوچ در این حیطه، مانند مشاور یا روانشناس نیست. او وظیفه دارد تیم را با توجه به شرایط موجود، برای تصمیم‌گیری بهتر راهنمایی کند و از همین راه موجب کاهش چالش‌ها شود.
- بیزینس کوچ باید بتواند به رشد ارتباطات داخلی و خارجی در کسب‌وکارها کمک کند. از یک کوچ خوب انتظار می‌رود که خود روابط اجتماعی بسیار بالایی داشته باشد تا بتواند به بهبود روابط سازمانی هم کمک کند.
بیزینس کوچینگ چه چیزهایی نیست؟
برای اینکه از بیزینس کوچینگ انتظارهای معقول و منطقی‌تری داشته باشید، باید بدانید که این فرایند به چه اموری مربوط نمی‌شود. به یاد داشته باشید که موارد زیر، به هیچ عنوان در حیطه وظایف بیزینس کوچ قرار نمی‌گیرند و برای پرداختن به آن‌ها باید به سایر متخصصان مراجعه کنید:
۱- مشاوره تخصصی
بیزینس کوچینگ با مشاوره تخصصی در زمینه‌های خاص تفاوت دارد . در بیزینس کوچینگ، تمرکز اصلی بر روی توسعه فردی و حرفه‌ای است و کوچ بیشتر به عنوان راهنما و هدایت‌کننده عمل میکند تا یک مشاور تخصصی.
۲- حل مشکلات فنی
بیزینس کوچینگ تا حد زیادی از حل مسائل فنی معاف است. در صورتی که یک مسئله فنی ویژه در یک حوزه خاص مانند تولید محصول جدید به وجود آمده باشد، نیاز است تا متخصصان در آن حوزه وارد شود و این وظیفه بر عهده کوچ نخواهد بود.
۳- مربیگری مهارت‌های تخصصی
بیزینس کوچینگ ممکن است مهارت‌های تخصصی را مورد توجه قرار دهد، اما هدف اصلی آن توسعه مهارت‌ها و رشد شخصی و حرفه‌ای است نه آموزش محتوای تخصصی. در حقیقت کوچ، دوره آموزشی برگزار نمی‌کند و فقط افراد یا تیم‌ها را به یادگیری مهارت‌های لازم تشویق خواهد کرد.
۴- مدیریت پروژه
بیزینس کوچینگ با مدیریت پروژه تفاوت دارد. اگرچه ممکن است برخی ابزارها و رویه‌های مدیریت پروژه در بیزینس کوچینگ استفاده شوند، اما هدف اصلی این نوع کوچینگ بیشتر توسعه افراد و سازمان‌ها است.
۵- روان‌درمانی یا مشاوره روان‌شناختی
بیزینس کوچینگ با مشاوره روان‌درمانی متفاوت است. مشاوره روان‌شناختی عمدتاً بر روی جنبه‌های روانی و روان‌شناختی تمرکز دارد و به دنبال درمان بیماری‌های روحی است، در حالی که بیزینس کوچینگ به توسعه مهارت‌ها و افزایش بهره‌وری می‌پردازد.
سخن پایانی
بیزینس کوچینگ در دنیای امروز برای هر کسب و کاری ضروری است؛ زیرا رقبا، هر روز بیشتر و بیشتر می‌شوند و همه به دنبال رشد روز افزون هستند. یک کوچ حرفه‌ای، می‌تواند به کسب و کارهای بزرگ و کوچک کمک کند که چالش‌های خود را بهتر بشناسند، روابط خود را بهبود ببخشند و سودآوری بیشتری داشته باشند. اگر شما هم مدیر یک کسب و کار هستید یا می‌خواهید یک کارآفرین بزرگ باشید، از خدمات بیزینس کوچینگ غافل نشوید و همین امروز برای استخدام یک متخصص در سازمان خود اقدام کنید.
3 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
باسلام ممنون از محتوای خوبتون
بیزینس کوچینگ واقعا دیگه تو این شرایط برای هر کسب و کاری که دنبال رشد هست ضروریه
سلام وقت بخیر
ممنون از لطف شما
سلام و درود
هزینه های بیزینس کوچینگ به چه صورت هست؟